ข้อเเนะนำ/สิ่งที่จำเป็นต้องระมัดระวังสมุนไพรถั่งเช่า

ถั่งเช่า ประโยชน์สรรพคุณ และงานวิจัยข้อดีข้อเสีย

ชื่อสมุนไพร  ถั่งเช่า
ชื่ออื่นๆ ตังถั่งเช่า (dong Chong Cao) ,ตังถั่งแห่เช่า (dong Chong Xia Cao), หญ้าหนอน
ชื่อวิทยาศาสตร์ Ophiocord yceps  sinensis

ถิ่นกำเนิด

ถั่งเช่าพบได้ แถบทุ่งหญ้าประเทศจีน (ธิเบต) , เนปาล , ภูฎาน ในระดับความสูง 10000 -12000 ฟุต จากระดับน้ำทะเล  แต่ในปัจจุบันมีการเพาะเลี้ยง  ส่วนใหญ่เพาะเลี้ยงในบริเวณภาคใต้ของมณฑลชิงไห่ , เขตซานโตวในธิเบต   มณฑลเสฉาน   ยูนนาน   และกุ้ยโจว 

ลักษณะทั่วไปของถั่งเช่า

ถั่งเช่า ที่เรียกว่าต้นหญ้าหนอน เพราะเหตุว่าสมุนไพรจำพวกนี้ประกอบไปด้วย 2 ส่วน หน้าหนาวเป็นหนอน ฤดูร้อนเป็นต้นหญ้า หมายถึง ส่วนที่เป็นตัวหนอน  ตัวหนอนของผีเสื้อ มีชื่อวิทยาศาสตร์ Hepialus  armoricanus Oberthiir  และก็บนตัวหนอนมีเห็ดชนิดหนึ่งมีชื่อวิทยาศาสตร์ Cordyceps sinensis (Berk.) Saec. หนอนจำพวกนี้ในช่วงฤดูหนาวจะฝังตัวจำศีลอยู่ใต้ดินภูเขาหิมะ  เมื่อน้ำแข็งเริ่มละลาย  สปอร์เห็ดจะพัดไปกับน้ำแข็งที่ละลาย แล้วไปตกที่พื้นดิน จากนนั้นตัวหนอนกลุ่มนี้ก็จะกินสปอร์ รวมทั้งเมื่อหน้าร้อนสปอร์ก็เริ่มเจริญวัยเป็นเส้นใยโดยอาศัยการดูดสารอาหารและธาตุจากตัวหนอนนั้น เส้นใยงอกออกมาจากห้องของตัวหนอน และผลิออกออกมาจากปากของมัน เห็ดกลุ่มนี้อยากแดดมันก็เลยแตกออกขึ้นสู่พื้นดิน  รูปลักษณะด้านนอกเหมือนไม้กระบอก ส่วนตัวหนอนเองก็จะเบาๆตายไป อยู่ในลักษณะของหนอนตามซาก  ด้วยเหตุนี้ “ถั่งเช่า” ที่ใช้เพื่อทำเป็นยาก็เป็น ตัวหนอนรวมทั้งเห็ดที่แห้งแล้วนั่นเอง  โดยถั่งเช่าที่มีคุณภาพดี  ตัวหนอนควรจะมีสีเหลืองสดใส  รวมทั้งมีความยาว ขนาดใหญ่สมบูรณ์ ข้างหน้าตัดมีสีขาวปนเหลือง  และก็ส่วนที่เป็นรา มีสีน้ำตาลเข้ม

การขยายพันธุ์ของถั่งเช่า

• เตรียมขวดแก้ว
• จัดเตรียมสารอาหารสำหรับเชื้อเห็ดถั่งเช่าสีทองหมายถึงข้าวสังข์หยด , ปลายข้าว , ข้าวโพด . ถั่วเขียว , ถั่วเหลือง , กากถั่วเหลืองรำข้าว , ตัวหนอนไหม(ดักแด้)(บด) เพื่อมาเป็นแหล่งโปรตีน หากตอนไหนไม่มีหนอนไหม ก็ให้ใช้ไข่แทน
• นำน้ำที่ต้มกับมันฝรั่ง , ข้าวโพดอ่อน , ไข่ และจากนั้นจึงนำไปเพิ่มเติมในขวดที่ใส่อาหารไว้
• นำไปนึ่ง ในหม้อนึ่งความดัน ที่อุณหภูมิ 121 องศาเซลเซียส , ด้วยความดันที่ 15 ปอนด์/ตารางนิ้ว ตรงเวลา 30 นาที กรณีที่นึ่งด้วยลังถึง ให้นึ่งนานเป็นเวลา 30 – 40 นาที จากเมื่อน้ำเดือด , แล้วนำมาพักไว้ 24 ชั่วโมง , แล้วเอามานึ่งแบบเดิมอีกรอบหนึ่ง
• จากนั้นนำไปเขี่ยใส่เชื้อเห็ด ลงในขวดสารอาหาร แล้วหลังจากนั้นก็ค่อยนำไปบ่งเชื้ออีก 2 อาทิตย์ ในที่มืด
• แล้วต่อจากนั้นนำมาเลี้ยงต่อในที่ ควบคุมอุณหภูมิ ให้มีความเย็น 18 องศา ต่ออีก 2 – 3 เดือน จนเห็ดขึ้นเต็มกำลังก็เลยเก็บผลิตผลได้

องค์ประกอบทางเคมีของถั่งเช่า

ถั่งเช่ามีองค์ประกอบทางเคมีที่สำคัญคือ สารแมนนิทอล  (manniton) หรือกรดคอร์ดิเซพิก (cordycepic acid) มีปริมาณร้อยละ 7 – 29 (แตกต่างในระยะเจริญเติบโตต่างๆของดอกเห็ด) และก็สารคอร์ดิเซพิน (cordycepin) ซึ่งเป็นอนุพันธ์ของสารอะดีโนซีน (adenosine) ยิ่งไปกว่านี้ยังพบสารกรุ๊ปนิวคลีโอไซค์ (nucleosides) โปรตีน พอลิแซ็กคาไรค์ (polysaccharides) ไขมันสเตอรอคอยล (syerols) วิตามิน แร่จำนวนเล็กน้อย ฯลฯ

สรรพคุณถั่งเช่า

• ช่วยเสริมสมรรถภาพทางเพศ มีฤทธิ์บำรุงกำลังทางเพศ ช่วยให้อสุจิแข็งแรก เพราะว่าการกินถั่งเช่าจะนำมาซึ่งการทำให้มีเลือดไปเลี้ยงของลับมากยิ่งขึ้น ถั่งเช่าสามารถช่วยเพิ่มปริมาณของสเปิร์มในอสุจิได้ โดยจากการเรียนรู้ในเพศชาย 22 คนพบว่าเมื่อใช้ถั่งเช่าเป็นอาหารเสริมแล้ว ปริมาณของสเปิร์มในน้ำเชื้อมากขึ้น 33% ทั้งยังยังลดจำนวนสเปิร์มที่มีความผิดธรรมดาลงได้ถึง 29% และเมื่อศึกษาเพิ่มเติมอีกก็พบว่าถั่งเช่าสามารถช่วยเพิ่มความจำเป็นทางเพศได้ 66 – 86% อีกทั้งยังมีคุณสมบัติในการคุ้มครองรวมทั้งสร้างเสริมรูปแบบการทำงานของต่อมหมวกไต แล้วก็เพิ่มโอกาสที่สเปิร์มจะปฏิสนธิได้
• ช่วยปรับให้การทำงานของหัวใจ ถั่งเช่า มีคุณประโยชน์ช่วยปรับให้อัตราการเต้นของหัวใจให้ปกติได้ ทั้งยังยังช่วยทุเลาอาการหัวใจขาดออกสิเจน รวมทั้งเพิ่มออกซิเจนให้หัวใจได้
• เสริมสร้างหลักการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน ถั่งเช่ามีสรรพคุณช่วยทำให้ปรับปรุงหลักการทำงานของระบบภูมิต้านทานให้ปกติ ช่วยทำให้ร่างกายสร้างเซลล์ภูมิต้านทานเยอะขึ้นเรื่อยๆ
• ต้านทานโรคมะเร็ง ถั่งเช่าก็ยังมีฤทธิ์สำหรับในการต่อต้านโรคมะเร็ง โดยสารคอร์ไดเซปิน (Codycepin) ที่อยู่ในถั่งเช่าถือเป็นสารที่มีความจำเป็นสำหรับในการต้านการเกิดมะเร็ง คุ้มครองการเกิดแล้วก็การแพร่กระจายของเนื้อร้าย
• ลดไขมันในเลือด ถั่งเช่ามีสรรพคุณควบคุมระดับไขมันในเลือด ลดคอเลสเตอรอล แล้วก็ตรีกลีเซอร์ไรด์ ซึ่งเป็นสาเหตุของโรคภัยอื่นๆ
• ฟื้นฟูลักษณะการทำงานของไต สำหรับผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง การกินถั่งเช่าจะช่วยบรรเทาอาการลง รวมทั้งทำให้สุขภาพไตดีขึ้น ทั้งยังลดความเสื่อมโทรมของไตที่เกิดขึ้นจากสารพิษตกค้างได้
• สร้างเสริมแนวทางการทำงานของตับ การกินถั่งเช่าเป็นอาหารเสริมจะช่วยลดผลกระทบจากพิษ และก็ปกป้องการเกิดพังทลายพืดในตับ สารต้านอนุมูลอิสระก็ยังเข้าไปเพิ่มประสิทธิภาพหลักการทำงานของระบบภูมิต้านทาน ลดความเลี่ยงสำหรับการกำเนิดโรคเชื้อไวรัสตับอักเสบได้ด้วย
• บำรุงโลหิต สารที่อยู่ในถั่งเช่าก็ยังช่วยเสริมสร้างหลักการทำงานของระบบเลือด ทำให้ร่างกายสร้างไขกระดูกมากยิ่งขึ้นซึ่งทำให้เซลล์เม็ดเลือดแดงรวมทั้งเซลล์เม็ดเลือดขาวถูกสร้างในปริมาณที่เพียงพอต่อร่างกาย
• ลดระดับน้ำตาลในเลือด ถั่งเช่าถือเป็นสมุนไพรอีกชนิดที่ช่วยลดน้ำตาลได้ โดยมีการเรียนรู้พบว่าการรับประทานถั่งเช่าวันละ 3 กรัม จะช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ถึง 95%

รูปแบบและขนาดวิธีใช้ถั่งเช่า

ขนาดบริโภคของผู้ใหญ่ (อายุมากกว่า 18 ปี) ในทุกๆวัน ราวๆ 3 – 9 กรัม

การศึกษาทางเภสัชวิทยาของถั่งเช่า

มีรายงานการศึกษาเล่าเรียนฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของถั่งเช่ามากมายก่ายกอง ทั้งฤทธิ์กระตุ้นระบบภูมิต้านทาน ต้านมะเร็งเพิ่มประสิทธิภาพหลักการทำงานของหัวใจและก็เส้นเลือดคุ้มครองปกป้องไตรวมทั้งตับ ต่อต้านอนุมูลอิสระ เป็นต้น

• ฤทธิ์กระตุ้นระบบภูมิคุ้มกัน เมื่อให้สารกลุ่มพอลิแซ็กคาไรด์ที่แยกได้จากถั่งเช่าแก่หนูเมาส์โดยฉีดเข้าหลอดเลือดดำในขนาด 35 มก./กก. เป็นเวลา 5 วัน เรียนรู้เภสัชจลุกลนศาสตร์ของสารดังที่กล่าวมาแล้วข้างต้นในหนูเมาส์ต่อระบบภูมิคุ้มกันเทียบกับกรุ๊ปควบคุม พบว่าสารพอลิแซ็กคาไรด์แต่ละจำพวกสามารถเพิ่มประสิทธิสำหรับการสนองตอบของระบบภูมิคุ้มกันดัชนีม้าม (spleen index) ดรรชนีนิไทมัส (thymus index) และก็ทำให้มีประสิทธิภาพเพิ่มมากขึ้นการกลืนรับประทานของเซลล์แมคโครฟาจ (macrophages)
• ฤทธิ์ต้านมะเร็ง เมื่อให้ถั่งเช่าแก่หนูเมาส์ในขนาด 50 มก./กก. พบว่ามีฤทธิ์ยับยั้งเซลล์ Hela โดยมีอัตราการเติบโต ดัชนีทิคส์ (mitotic) ความรู้ความเข้าใจในการเติบโตของไขมันส่วนนุ่มต่ำยิ่งกว่ากลุ่มควบคุม โดยตำแหน่งที่ถูกทำลายแจ่มแจ้งที่สุดคือนิวเคลียส ยิ่งไปกว่านี้ยังพบว่าถั่งเช่าในขนาด 50 มก./กิโล มีฤทธิ์ยับยั้งเซลล์มะเร็งเม็ดเลือดขาวหนูเม้าส์ แล้วก็มีฤทธิ์ต้านทานเนื้องอกและยับยั้งการแพร่ไปตามธรรมชาติของโรคมะเร็งปอดหนู่เมาส์
• ผลต่อระบบหัวใจและเส้นเลือด มีรายงานการศึกษาในเซลล์กล้ามเนื้อหัวใจที่แยกจากกายหนูแรท  โดยใช้เซลล์ myocytes ของหนูแรททารก สังเกตกลุ่มเซลล์กล้ามเนื้อหัวใจวาดภาพเซลล์ pollex โดยใช้ตัวแปลงสัญญาณจากแสงสว่างพบว่าถั่งเช่าในขนาด 0.66  มก./มิลลิลิตร สามารถชะลออัตราการเต้นของเซลล์กล้ามเนื้อหัวใจ pollex ได้ อีกการทดลองหนึ่งพบว่าสารสกัด 70% แอลกอฮอล์จากเส้นใยเห็ดของถั่งเช่ามีฤทธิ์เพิ่มการไหลเวียนของโลหิตหมาที่ถูกสูดดมยาสลบรวมทั้งลดความดันเลือด
• ฤทธิ์ป้องกันไต มีรายงานการเล่าเรียนในหนูแรทที่ได้รับยาไซโคลสปอริน (cyclosporine) ซึ่งเป็นพิษต่อไตประเภทรุนแรง พบว่าถั่งเช่าสามารถลดพิษของยาไซโคลสปอรินที่มีต่อไต และลดพิษของสมุนไพรเหลชูงเถิง
• ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ชะลอความแก่ มีแถลงการณ์ว่าสารสกัดถั่งเช่ามีฤทธิ์ชะลอความแก่ของหนูถีบจักรที่ถูกรั้งนำด้วย ดี-กาแล็กโตสโดยถั่งเช่าช่วยเพิ่มความจำในหนูแก่ ทำให้มีประสิทธิภาพเพิ่มมากขึ้นลักษณะการทำงานของตับ สมอง เม็ดเลือดแดง เอนไซม์ซุปเปอร์ออกไซด์ดิสมิวเตส (super oxide dismutase; SOD) และก็เลือดทั้งสิ้น ลดระดับเอนโซม์โมโนเอมีนออกสิเดส (malondiadehyde; MDA) ในตับและก็สมอง

การศึกษาทางพิษวิทยาของถั่งเช่า 

มีรายงานการศึกษาความเป็นพิษของถั่งเช่า พบว่าขนาดสูงสุดของถั่งเช่าที่หนูเมาส์สามารถทนได้คือ 45 กรัม/กก.  หรือราว 250 เท่าของขนาดที่ใช้ในคน เมื่อให้สารสกัดถั่งเช่าโดยฉีดเข้าท้องหนูเมาส์  ขนาดที่ทำให้หนูตายร้อยละ 5 (LD 50) มีค่าเท่ากับ 27.1 กรัม/กิโลกรัม เมื่อได้รับยาเกินขนาดจะมีลักษณะเริ่มด้วยการขัดขวางทั่วๆไป และก็ตามด้วยการกระตุ้นทั่วไป กระตุก ชัก รวมทั้งกดระบบทางเท้าหายใจ นอกจากนี้ยังพบว่าถั่งเช่าไม่เป็นพิษต่อตัวอ่อน และไม่ก่อให้เกิดผลกระทบต่อการเติบโต ไม่มีฤทธิ์ทำให้กำเนิดเด็กแรกคลอดวิรูป ในหนูเมาส์

ข้อแนะนำ ข้อควรระวัง

• ต้องระวังการใช้ในผู้ป่วยโรคเบาหวาน เนื่องมาจากถั่งเช่ามีฤทธิ์ลดน้ำตาลในเลือด จะไปเสริมฤทธิ์กับยาลดน้ำตาลในเลือด
• ควรระวังการใช้ในผู้ป่วยที่ได้รับยากลุ่มคุ้มครองการเกาะกลุ่มของเกล็ดเลือด เนื่องมาจากถั่งเช่ามีฤทธิ์ต้านทานการเกาะกลุ่มของเกล็ดเลือด
• ควรจะระวังการใช้ในคนไข้ที่ได้รับยากดภูมิคุ้มกัน เนื่องจากถั่งเช่ามีฤทธิ์กระตุ้นระบบภูมิต้านทาน